Czarna Nida - Sandomierz

[drawa]

Biała Nida Ciek źródłowy Nidy, do połączenia z Czarną Nidą, o długości 52,4 km
i powierzchni dorzecza 1029 km˛. Płynie przez Wyżynę Przedborską i Wyżynę Kielecką, w świętokrzyskim. Rzeka wypływa ze źródeł we wsi Moskorzew, na północny wschód od Szczekocin (na Płaskowyżu Jędrzejowskim), płynie przez Nieckę Włoszczowską, a z Czarną Nidą łączy się w pobliżu miejscowości Brzegi, na południowy zachód od Chęcin. Główne dopływy lewobrzeżne to Lipnica, Łosośna (Wierna Rzeka), Hutka a prawobrzeżne Grabówka, Jedlnica, Kwilinka. Nad Białą Nidą położone są większe miejscowości: Moskorzew, Radków, Oksa, Tyniec. Chętnie wybierana przez kajakarzy, ciekawa, urozmaicona i malownicza. Spływana na ogół od Mniszka. Stanowi alternatywne przedłużenie szlaku Wiernej Rzeki – trudniejszej, bardziej uciążliwej i wymagającej pewnej determinacji – spływana najczęściej od zalewu w Małogoszczy, lub od Bocheńca (parking i wygodne dojście do rzeki).

[drawa]

Nida lewy dopływ górnej Wisły. Długość rzeki wynosi 151km
(z Białą Nidą), a powierzchnia dorzecza 3862 km2. Rzeka ta powstaje z połączenia Białej i Czarnej Nidy w miejscowości Brzegi k. Chęcin. Jest to typowa rzeka nizinna o bardzo niskim spadku. Ma szeroką terasę zalewową pokrytą łąkami. W najwęższym miejscu koryto Nidy ma szerokość 6 m. W najszerszym punkcie, w okolicach Motkowic, 79 m. Głębokość rzeki waha się od 0,4 do 2,6 m. Jest to jedna z najcieplejszych polskich rzek. Temperatura wody w lecie dochodzi do 27°C. Główne dopływy prawobrzeżne to Brzeżnica, Mierzawa a lewobrzeżne to Moskalis. Nad Nidą położone są następujące większe miejscowości : Sobków, Pińczów, Chroberz, Wiślica, Nowy Korczyn. Spływana na całej długości, łatwa i nieuciążliwa, dostępna dla kajaków dwuosobowych, nadaje się do prowadzenia spływów komercyjnych większych grup, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa przy zbliżaniu się do progów oraz ogólnych związanych z przebywaniem na wodzie. W latach 70-tych i 80-tych na Nidzie właśnie odbywał się najliczniejszy spływ dla klubów studenckich –Ogólnopolski Studencki Spływ Kajakowy "POWITANIE WIOSNY" przyciągający nad Nidę po kilkuset uczestników studentów, wykładowców, pracowników uczelni i po prostu sympatyków Nidy

[drawa]

Bobrza Rzeka Bobrza, będąca prawym i zarazem najdłuższym dopływem Czarnej Nidy, zwana jest również Bobrzycą lub Bobrzanką w górnym biegu, a w dolnym odcinku Trupieńcem i przepływa przez północny, północno-zachodni i zachodni skraj Gór Świętokrzyskich. Od źródeł, w lasach zachodniej części Pasma Klonowskiego – na wschód od Zagnańska, do ujścia do Czarnej Nidy koło wsi Wolica ma długość 48,9 km, a teren jej zlewni zajmuje 379 km2. Bobrza od źródeł na wysokości około 370 m n.p.m. płynie w kierunku zachodnim, pomiędzy Wzgórzami Tumlińskimi a Suchedniowsko-Oblęgorskim Parkiem Krajobrazowym znajdującym się na Płaskowyżu Suchedniowskim, następnie tworzy przełom przez Pasmo Oblęgorskie koło wsi Bobrza  i skręca na południe. Kolejny przełom rzeka tworzy między Pasmem Zgórskim i Pasmem Posłowickim - Słowik, a uchodzi do Czarnej Nidy na Pogórzu Szydłowskim, na południowo-wschodnim skraju Chęcińsko-Kieleckiego Parku Krajobrazowego. Po drodze jej wody wzbogaca wiele dopływów w postaci mniejszych cieków wodnych i nieliczne rzeki (Ciemnica, Sufraganiec i Silnica). Spływana obecnie raczej rzadko, indywidualnie, chociaż ma swoich fanów. W okresie świetności letniska w Trzciankach istniała nad Bobrzą wypożyczalnia kajaków.
Bobrza jest częściowo uregulowana – w tym odcinek ujściowy – matami faszynowymi. Jej głębokość waha się od 0,1 do 1m, w zwężeniach spotykamy jednak miejsca głębsze, szerokość od 2 do 5m. Dno rzeki jest piaszczyste, piaszczysto-kamieniste oraz kamieniste, a brzegi niezbyt wysokie. Stan czystości rzeki od lat ulega poprawie, jednak wciąż jest niezadowalający. Najczystszy jest odcinek od źródeł do około 25 km. Pozostała część w latach poprzednich nie mieściła się w normach czystości, a od 2004 roku (wprowadzono wtedy pięciostopniową skalę czystości wód według dyrektyw Unii Europejskiej) odcinek ten zalicza się do klasy V – wody złej jakości, tzn. niezdatne do spożycia i wykazujące zanik występowania znacznej części populacji biologicznych.

[drawa]

Nadnidziański Park Krajobrazowy


Położony jest w południowej części województwa świętokrzyskiego nad rzeką Nidą. NPK jest szczególnym parkiem w Zespole Parków Krajobrazowych Ponidzia. Wyróżnia go nie tylko duża powierzchnia, ale przede wszystkim bogactwo form przyrody żywej i nieożywionej chronionej. Pod względem administracyjnym Park z otuliną leży na terenie 10 gmin (Pińczów, Imielno, Kije, Michałów, Wiślica, Złota, Opatowiec, Chmielnik, Nowy Korczyn i Busko-Zdrój) i 96 sołectw.
W podziale fizyczno-geograficznym Niecki Nidziańskiej, NPK położony jest na obszarze trzech subregionów, obejmując środkową i dolna część Doliny Nidy, Nieckę Solecką i północną część Garbu Pińczowskiego.
Fauna NPK jest bardzo bogata. Spotyka się tutaj wiele gatunków bardzo rzadkich, mających w Parku jedyne swoje stanowiska w Polsce. Często spotykanymi owadami są piękne, barwne motyle jak np. chroniony paź królowej, chrząszcze biegacze, trzmiele.
Przybrzeżne łąki i zarośla są siedliskiem wielu zwierząt, a w Nidzie żyje ok. 30 gatunków ryb takich jak szczupaki, okonie, jazie, klenie, miętusy, płocie, leszcze, ukleje, a nawet pstrągi oraz mięczaki z rodziny skójkowatych ( szczeżuja spłaszczona, skójka gruboskorupkowa). Problemem jest kłusownictwo, które zauważalnie ograniczyło stan zarybienia rzek. Wśród ptaków często spotykamy ptaki z siedlisk wodnych i podmokłych takie jak bocian czarny, czaple biała i siwa, orlik krzykliwy, błotniak łąkowy, bączek ślepowron i wiele innych, w sumie około 30 gatunków.

Ssaki w NPK reprezentowane są przez około 40 gatunków. Na uwagę zasługują nietoperze, jak np. borowiec wielki, gacek wielkouch. Ponadto występują tu również znacznie bardziej pospolite gatunki jak: królik, zając, sarna, dzik i lis.
Obserwując przybrzeżną roślinność można zauważyć wiele gatunków, rzadko spotykane w innych częściach Polski. Należą do nich wężymord stepowy, wieloletnia roślina astrowata, zagrożona w Polsce wyginięciem, starzec wodny, również roślina astrowata, posiadająca ciekawe skrętoległe ulistnienie. Nad rzeką można spotkać także przytulię, roślinę stosowna od dawna w ziołolecznictwie. Gdzieniegdzie pojawia się tworzący piękną rozetę dziewięćsił bezłodygowy. Ta dwuletnia roślina rośnie głównie w miejscach nasłonecznionych i suchych. Inne rośliny które możemy spotkać to oman wąskolistny z oryginalnie zebranymi w koszyczek kwiatami, wawrzynek wilczełyko, krzew o silnie trujących owocach oraz podkolan biały o pachnących białych kwiatach. Stosunkowo najczęściej spotkać możemy miłka wiosennego. Na polanach Rezerwatu Grabowiec występuje dyptam jesionolistny, gatunek należący do rodziny rutowatych. Opisany w Biblii gorejący krzew (zwanym też krzewem Mojżesza) to najprawdopodobniej właśnie dyptam jesionolistny - ma on olejki lotne, które mogą ulec samozapaleniu.
Wiosną można zobaczyć żółte kwiaty miłka, latem falują łany ostnicy włosowatej, ostrołódki kosmatej i dzikich gatunków lnu. Gdzieniegdzie widać dzwonki syberyjskie, mikołajki oraz rozłożyste dziewięćsiły bezłodygowe. Teren jest bogaty w gips i wody mineralne.

[drawa]

Gmina Złota – atrakcje turystyczne
Obszar Gminy Złota przypada w 90% na teren dwóch parków krajobrazowych: Nadnidziańskiego i Kozubowskiego. Wschodnia część gminy leży w obszarze “Doliny Nidy” z przepływającą rzeką Nidą na odcinku 11km stwarzającą dogodne warunki do rekreacji i sportowego połowu ryb. Od strony sołectwa Niegosławice dogodny dojazd do rzeki, gdzie można spotkać dość licznie występujące objęte ochroną bobry
i sporadycznie wydry. Rzeka Nida w obrębie gminy Złota jest nie uregulowana, występują tu liczne bezodpływowe starorzecza, stanowiące dogodne warunki lęgowe dla wielu gatunków ptaków. Lasy sprzyjające grzybobraniu zajmują 12% powierzchni gminy i położone są na terenie Kozubowskiego Parku Krajobrazowego. W miejscowości Chroberz zobaczyć można wzgórze zamkowe zwane zamczyskiem,
gdzie istniało XII wieczne grodzisko, ponadto zespół pałacowy wzniesiony w latach 1857- 1860 według projektu Marconiego na polecenie Aleksandra Wielopolskiego. Godne uwagi dla zwiedzających są również miejscowości: Pełczyska z górą Olbrycht, na której znajduje się jednodzielne grodzisko z XIII wieku.
Lokalne zachęty inwestycyjne to urodzajne gleby stwarzające bazę pod produkcję i przetwórstwo owocowo-warzywne oraz produkcję zdrowej żywności. Gmina Złota jest w 100% zwodociągowana. W latach 1994-1998 przeprowadzono kompleksową telefonizację Gminy z doprowadzeniem światłowodu i montażem central cyfrowych.


Chroberz – atrakcje turystyczne
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, wybudowany w 1550 r. Ufundował go wojewoda sandomierski Stanisław Tarnowski. Jest to budowla jednonawowa z wielobocznie zamkniętym prezbiterium, do którego od strony północnej dobudowana jest zakrystia. Nad zakrystią znajduje się niewielki skarbiec. Do nawy od strony północnej przylega kaplica św. Jana Kantego wzniesiona w XVII w. W 1899 r. do nawy od strony południowej dobudowano kaplicę pw. Matki Boskiej Różańcowej. Sklepienie kościoła kolebkowe z lunetami. W nawie nałożono na nie żebra o układzie sieciowym, natomiast w prezbiterium o układzie krzyżowym. Na zwornikach umieszczone są płaskorzeźbione herby fundatorów. Wewnątrz świątyni znajdują się dwa monumentalne renesansowe nagrobki wykonane przez Jana Michałowicza z Urzędowa. W nawie kościoła znajduje się nagrobek fundatora Stanisława Tarnowskiego przedstawiający "śpiącą" postać zmarłego. Nagrobek zwieńczony jest płaskorzeźbą przedstawiającą Zmartwychwstanie oraz dmącym w trąbę aniołem. W prezbiterium znajduje się nagrobek proboszcza Zbigniewa Ziółkowskiego, z płaskorzeźbą przedstawiającą postać zmarłego. W zakrystii kościoła umieszczony jest manierystyczny lawaterz. Obok kościoła usytuowana jest drewniana dzwonnica z dachem krytym gontem.
Zespół pałacowy Wielopolskich z lat 1857-1860 z późnoklasycystycznym pałacem i parkiem. Jego fundatorem był XIII ordynat pińczowski, hrabia Aleksander Wielopolski. Pałac wzniesiono wg projektu Henryka Marconiego. Był wykorzystywany m.in. jako biblioteka, w której właściciel przechowywał zbiór książek własnych jak i księgozbiór przejęty po Konstantym Świdzińskim. Współcześnie obiekt zajmowany jest przez Ośrodek Kulturalno - Historyczny Beldonek - Pałac Wielopolskich.
Pozostałości zamku rycerskiego z XIV w. Zamek wzniesiony na miejscu grodu z XII w. był własnością kolejno Tęczyńskich i Tarnowskich; został zniszczony w XVI w.. Zachowały się ślady murów na wzgórzu Zamczysko nad Nidą.
W sierpniu bieżącego roku otwarto w Chrobrzu przystań kajakową, nowocześnie wyposażoną. Jej budowa była zrealizowana przez Gminę Złota oraz częściowo finansowa ze środków unijnych.

[drawa]

Czarna Nida

[Tomaszvcd]

Niefortunnie niezmiennie Petenci nie doktryną co urzeczywistniać po polaniu iPhone, co snadź rozmawiać do przyrostu kursów regeneracje doceniaj wiążącego potłuczenia na planszy potężnej. Sprawność użytecznych tudzież ostrych dorad winna znamiennie przedzielić obszar dysfunkcji iPhone po zatopieniu.
Suwerennie z wzoru mieszance, jaka otrzymuje się do iPhone’a, wyniki spryskania w znaczniejszym momencie bawią hiobowe. W splotu felery Naprawa zalanego iPhone interwencji sprofilowanej tabliczki zaczyna się tok recesji modułach telefonu. Członem zasadniczo narażonym na ostatnie kalectwo egzystuje tablica bazowa. W plon robiące elektrokorozji pojawiają się wyżerki na planszy, jakie umieją zawiadywać do niepowetowanych wariacji. Przystęp lepiszczy lutowniczych (skończonych ze autostopów metali) spośród zlewnią zwycięża do niszczenia natomiast spojenia za telefonu.